dr Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
Data publikacji 12:15
Powojenny Gdańsk na wystawie internetowej
Muzeum Gdańska przygotowało internetową wystawę poświęconą historii pierwszych lat po zniszczeniu Gdańska w 1945 r. Opowieść na platformie Google Arts & Culture ilustruje 25 zdjęć autorstwa Kazimierza Lelewicza.
Od początku marca 1945 roku Gdańsk był nękany zmasowanymi nalotami bombowymi, do których w połowie miesiąca dołączył się ostrzał artyleryjski Armii Czerwonej. Obiektem ataków nie były jedynie umocnione pozycje niemieckie w Lasach Oliwskich i inne cele strategiczne, ale również gęsto zaludnione dzielnice miasta. Za datę zdobycia Gdańska przez Sowietów uważa się 30 marca 1945 r. Faktycznie jednak Niemcy bronili się do 7 kwietnia na Westerplatte. Symboliczne zawieszenie biało-czerwonej flagi na Dworze Artusa przez polskich żołnierzy uczestniczących w walkach o Gdynię miało miejsce pomiędzy 28-30 marca 1945 r. 30 marca 1945 r. ogłoszono utworzenie województwa gdańskiego. Tę ostatnią datę utożsamia się z powrotem Gdańska do Polski.
Równolegle z wygasającymi walkami Sowieci zaczęli plądrowanie i niszczenie miasta. Według danych z 15 lipca 1945 roku, w całym Gdańsku zniszczono 19 665 budynków. Z tej liczby najwięcej było mieszkalnych – 15 600, następnie gospodarczych – 3160 i przemysłowych – 535. Z 17 zabytkowych kościołów położonych w centrum Gdańska ucierpiało 14, a pożary strawiły zabytkowe budowle śródmieścia, m.in. Ratusz Głównomiejski, Zbrojownię, Wielki Młyn i Żurawia.
– To właśnie ten krajobraz i losy jego mieszkańców dokumentował przez kilka lat na swoich fotografiach Kazimierz Lelewicz. Część jego bogatego archiwum stanowi zasób kolekcji Muzeum Gdańska, a ponad 1500 zostało udostępnionych na portalu dziedzictwo-gdansk.pl. Wystawę na platformie Google Arts & Culture przygotowaliśmy z myślą o przypadającej rocznicy powrotu Gdańska do Polski i o szerokim gronie zainteresowanych tą tematyką. To, co odróżnia wystawę na platformie Google od zdjęć na naszym portalu, to dodatkowy kontekst relacji świadków zniszczonego miasta, które towarzyszą prezentowanym zdjęciom – mówi Klaudiusz Grabowski z Muzeum Gdańska, kurator wystawy.
Wystawę „Między zniszczeniem a odbudową – Gdańsk na fotografii Kazimierza Lelewicza” będzie można obejrzeć od 31 marca br. na profilu Muzeum Gdańska na platformie Google Arts & Culture.
Google Arts & Culture to platforma stworzona w 2011 r., na której zbiory udostępnia ponad 2000 instytucji kultury z ponad 80 krajów. Ponad 6 milionów artefaktów i tysiące eksponatów online zachęca do poznania kultury w całej jej różnorodności. Zespół Google Arts & Culture pracuje nad technologiami, które pomagają zachować dzieła kultury i dzielić się nimi z ludźmi na całym świecie oraz umożliwiają kuratorom muzeów tworzenie atrakcyjnych wystaw online i offline. Dzięki temu internauci mają okazję w nowatorski sposób odkrywać sztukę, historię oraz cuda świata - od słynnego obrazu przedstawiającego sypialnię van Gogha po celę więzienną, w której był osadzony Nelson Mandela. To platforma, na której można dowiedzieć się, co dzieje się za kulisami, w świetle reflektorów i na ulicy. Kolekcje zgromadzone na platformie można oglądać na stronie internetowej, a także dzięki bezpłatnej aplikacji dostępnej na iOS i Androida.
Biogram Kazimierza Lelewicza [GEDANOPEDIA]
