dr Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
Data publikacji 20:20
Rekonstrukcje stolików konsolowych w Domu Uphagena
Z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w jadalni Domu Uphagena umieszczono rekonstrukcje dwóch stoików konsolowych. Zabytki znajdujące się na stanie jednego z najstarszych muzeów w Gdańsku zaginęły w 1945 roku. Rekonstrukcje wykonane przez artystę Stanisława Wyrostka będą prezentowane w ramach wystawy stałej.
– Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków obchodzony jest 18 kwietnia. Święto zostało ustanowione w 1983 r. przez Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków (ICOMOS). Tego dnia prezentowane są zabytki o wyjątkowym znaczeniu dla lokalnych społeczności, ale i dla całych narodów – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Z tej okazji w wielu instytucjach organizowane są seminaria i wykłady poświęcone ochronie zabytków. Muzeum Gdańska postawiło jednak uczcić święto w inny sposób, zwracając uwagę na problem dziedzictwa utraconego.
O tym jak duże i niepowetowane straty poniosło gdańskie dziedzictwo może się przekonać każdy sięgając chociażby do trzech tomów Katalogów Strat Wojennych Muzeum Gdańska. Wydane w ramach dofinansowania Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego publikacje są dostępne online.
Wśród długiej listy obiektów, które zaginęły w czasie lub po zakończeniu drugiej wojny światowej znajdują się dwa stoliki konsolowe zdobiące niegdyś jadalnię Domu Uphagena. Oryginały powstały w Gdańsku w III ćwierci XVIII wieku. Para stolików konsolowych miała półokrągłe marmurowe blaty o falistych, profilowanych obrzeżach. Blaty były wsparte na dwóch wygiętych nogach, ozdobionych pełnoplastyczną dekoracją roślinną, stanowiącą w górnej partii podparcie oskrzynień. Te były dekorowane półplastycznym ornamentem geometrycznym i roślinnym, złożonym z pionowo ustawionych liści akantu.
Meble były eksponowane w dużej jadalni na filarach międzyokiennych pod lustrami. 11 kwietnia 1944 roku wraz z innymi elementami wyposażenia niemieccy konserwatorzy przewieźli je do majątku rodziny Gaebel w Małym Gorzędzieju koło Tczewa. Ślad po nich zaginął.
Dom Uphagena jest czwartym najstarszym muzeum w Gdańsku. Udostępniono je do zwiedzania 1 listopada 1911 roku. Dziś jest oddziałem Muzeum Gdańska i jedyną w Polsce kamienicą mieszczańską z okresu XVIII wieku udostępnioną dla zwiedzających. Muzeum prezentuje wystrój bogatych patrycjuszy miejskich okresu przedrozbiorowej Polski, konkretnie kupca i rajcy miejskiego Jana Uphagena.
Stoły konsolowe wykonał na podstawie archiwalnych zdjęć Stanisław Wyrostek, artysta i rzeźbiarz znany z licznych rekonstrukcji zdobiących Dwór Artusa.