dr Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
Data publikacji 16:23
Jaka przyszłość czeka Młode Miasto? Spotkanie z Architektem Miasta
Profesor Piotr Lorens będzie gościem kolejnego spotkania z cyklu „Wokół Odbudowy Gdańska po 1945 roku”. O przyszłości obszaru zajmowanego przez średniowieczne Młode Miasto, czyli jednego z trzech historycznych miast założonych nad Motławą, dowiemy się w nadchodzący czwartek, 12 września 2024 roku, w Wielkiej Sali Wety Ratusza Głównego Miasta.
– Dokładna lokalizacja założonego przez krzyżaków w 1380 roku miasta jest do dziś tematem dyskusji historyków i archeologów. Zniszczenie ośrodka miejskiego w 1455 roku było nieprzypadkowe. Z jednego możemy postrzegać je jako efekt wewnętrznej konkurencji i różnic politycznych pomiędzy mieszczanami Głównego i Starego Miasta, a tymi z Młodego. Z drugiej, najmłodszy twór miejski nie posiadał murów obronnych. I właśnie ten brak formalnie przyczynił się do zniszczenia Młodego Miasta podczas wojny trzynastoletniej. Obawiano się, że łatwo zajmą je Krzyżacy – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Dziś tereny Młodego Miasta są intensywnie rozwijane, a wraz z nowymi inwestycjami prowadzone są badania archeologiczne. Powstaje nie tylko zabudowa mieszkaniowa, ale również lokalizowane są nowe instytucje kultury oraz sektor usługowy. Jesteśmy naocznymi świadkami tych zmian, dlatego warto się im przyjrzeć „z lotu ptaka” i zastanowić się nie tyle nad przeszłością, co przyszłością jednego z kilku najciekawszych, historycznych obszarów Gdańska.
Składy drewna i stocznie…
Po rozbiórce liczącego około 1500-4000 osób miasta, w 1455 roku uchwalono wilkierz zakazujący zabudowy tego obszaru. Szybko jednak, bo już w 1480 roku, został on uchylony. Pod koniec XV w. powstał tam szpital miejski (Lazaret), a tereny sąsiadujące z dawnym portem były wykorzystywane jako składy drewna i wapienia. Rozbudowa fortyfikacji nowożytnych w latach 30. i 40. XVII w. spowodowała, że dawny obszar Młodego Miasta został podzielony. Do 1690 roku funkcjonowały tu tzw. "młodomiejskie składy drewna".
W XIX wieku powstały na tym obszarze najbardziej znane gdańskie stocznie m.in. Stocznia Cesarska (1850) i Stocznia Schichaua (1890). Zostały one później połączone i przekształcone w Stocznię Gdańską. Na przełomie XIX wieku i XX wieku likwidacji uległy budowle wojskowe (wały, fosa i bastion). Uzyskano dzięki temu duże tereny położone w bezpośrednim sąsiedztwie Śródmieścia, zastrzeżone dla przemysłu. Przedłużono wówczas ul. Wałową do Motławy.
Okiem Architekta Miasta. Co przyniesie przyszłość?
Tereny dawnego Młodego Miasta nie są tożsame z tymi, pod którymi rozumiemy je współcześnie. Większość z nich została wydzielona pod koniec lat 90. z majątku Stoczni Gdańskiej, przeniesionej na wyspę Ostrów. Na terenach postoczniowych projektowana jest nowoczesna dzielnica handlowo-usługowa. Integralną częścią przyszłej dzielnicy jest położone w sąsiedztwie Placu Solidarności i Pomnika Poległych Stoczniowców Europejskie Centrum Solidarności. Według założeń Młode Miasto ma oferować przestrzeń handlową, usługową, rozrywkową oraz mieszkalną. To jednak tylko szereg zagadnień związanych z „projektowaniem” dzielnicy.
O planach wobec omawianego obszaru i wyzwaniach, w tym tych związanych ze sferą pamięci, opowie prof. Piotr Lorens, Architekt Miasta. Wstęp na spotkanie jest wolny.
Wokół odbudowy Gdańska po 1945 roku. Młode Miasto. Pamięć i wyzwanie
- Kiedy: 12 września 2024 (czwartek), godz. 17.00
- Miejsce: Ratusz Głównego Miasta, Wielka Sala Wety, ul. Długa 46/47
- Ceny biletów: wstęp wolny
