Referat Prasowy Urzędu Miejskiego w Gdańsku

W czwartek, 19 września, o godz. 14.00 na fasadzie kamienicy przy ul. gen. Józefa Fiszera 7 w Gdańsku odsłonięta zostanie tablica poświęcona prof. Edmundowi Cieślakowi i dr Katarzynie Cieślak. W wydarzeniu weźmie udział Piotr Borawski, zastępca prezydenta ds. mobilności i bezpieczeństwa.

Cenieni historycy upowszechniali wiedzę o Gdańsku oraz Pomorzu. Pozostawili po sobie wiele artykułów i książek, w tym wciąż cenione tomy Historii Gdańska. Edmund Cieślak zmarł 19 września 2007 roku, zaś Katarzyna 8 września 1997 roku.

– We wrześniu przypada 17. rocznica śmierci prof. Edmunda Cieślaka, historyka. Większość z gdańszczanek i gdańszczan może go kojarzyć z wielotomową Historią Gdańska, której był redaktorem. Poszczególne tomy tej wciąż aktualnej i cenionej pozycji znajdują się w domach wielu z nas. Wcześniej, 27 lat temu odeszła od nas dr Katarzyna Cieślak, córka profesora, historyczka sztuki, której dorobek naukowy był znaczący i nowatorski. Jej dalszy rozwój naukowy przerwała przedwczesna, tragiczna śmierć. To właśnie ona stała się patronką Fundacji wspierającej badania młodych historyków sztuki nad przeszłością sztuki i kultury Pomorza oraz Warmii i Mazur – mówi dr Ewa Barylewska-Szymańska, zastępczyni dyrektora Muzeum Gdańska.

Wniosek o upamiętnienie historyków złożyło Muzeum Gdańska. W inicjatywę włączyły się również Fundacja dr Katarzyny Cieślak, Stowarzyszenie Historyków Sztuki o/ Gdańsk i Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk.

Uroczyste odsłonięcie tablicy obędzie się w czwartek, 19 września 2024 roku, o godz. 14.00 przy ul. Józefa Fiszera 7, gdzie mieszkała rodzina Cieślaków. W uroczystości wezmą udział przedstawiciele władz miasta, instytucji wnioskujących o upamiętnienie, koledzy oraz koleżanki ze środowiska naukowego.

Upamiętniają ważne miejsca i osoby

„Tablice pamiątkowe” to projekt realizowany przez Urząd Miejski w Gdańsku. Założeniem inicjatywy jest umieszczanie w przestrzeni Gdańska spójnych wizualnie oznaczeń w celu upowszechniania wśród mieszkańców i turystów wiedzy o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii kraju i regionu. System tablic pamiątkowych zainicjowany został w czerwcu 2018 roku. Tablica prof. Edmunda Cieślaka i dr Katarzyny Cieślak będzie 40. z cyklu.

Biogramy

prof. Edmund Cieślak, polski historyk, profesor nauk humanistycznych. Urodził się 7 listopada 1922 r. w Toruniu. Podczas II wojny światowej został wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec. Po wyzwoleniu znalazł się we Francji, studiował prawo i historię na uniwersytecie w Lille. Do Polski wrócił w 1948 r., w roku następnym ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Toruńskiego. W 1950 r. uzyskał doktorat na podstawie rozprawy „Zagadnienia prawne hanzeatyckiego handlu i transportu”. Do 1953 r. pracował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Toruńskiego. W 1954 r. przeniósł się do Gdańska, gdzie otrzymał stanowisko kierownika Pracowni Historii Gdańska i Dziejów Morskich Polski PAN. Funkcję tę pełnił nieprzerwanie aż do przejścia na emeryturę w 1992 r. Wykładał również w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku oraz na Uniwersytecie Gdańskim. W 1963 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1974 zwyczajnego.

Prof. Cieślak był wybitnym specjalistą w zakresie historii Gdańska i strefy bałtyckiej, a także relacji polsko-francuskich. Jego badania koncentrowały się na okresie nowożytnym (XV–XVIII w.). Dorobek naukowy profesora liczy dziesiątki pozycji. W 1969 r. wspólnie z Czesławem Biernatem wydał „Dzieje Gdańska” – popularny zarys dziejów miasta, opublikowany również w języku angielskim. Od 1966 r. był redaktorem naukowym (a także współautorem) wielotomowej, monumentalnej „Historii Gdańska” – największego opracowania dziejów miasta, wciąż pozostającego podstawowym kompendium wiedzy o przeszłości Gdańska, które sam uznawał za „dzieło swego życia”.

Był członkiem licznych polskich i zagranicznych (głównie francuskich) towarzystw, komitetów i rad naukowych, a także członkiem redakcji wielu czasopism i serii wydawniczych. Przez szereg lat był wiceprezesem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, a w latach 1977–1984 przewodniczącym Rady Naukowej obecnego Muzeum Gdańska. W 1995 r. otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Prof. Cieślak zmarł 19 września 2007 r. w Gdańsku. Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko, obok córki Katarzyny.

dr Katarzyna Cieślak, polska historyczka sztuki. Urodziła się w Gdańsku 14 lutego 1956 r. Studia z zakresu historii sztuki ukończyła na Uniwersytecie Warszawskim w 1979 r., następnie pracowała w gdańskiej pracowni Instytutu Sztuki PAN. W 1997 r. podjęła pracę w Instytucie Historii PAN. W 1989 r. uzyskała tytuł doktora na podstawie pracy poświęconej gdańskiej sztuce epitafijnej, napisanej pod kierunkiem prof. Jana Białostockiego. Jest autorką niemal 40 tekstów naukowych, w tym trzech książek oraz licznych artykułów, recenzji i not biograficznych. W swoich badaniach koncentrowała się przede wszystkim na kwestiach wyznaniowych oraz sztuce sakralnej Gdańska. Prace Katarzyny Cieślak, m.in. „Kościół – cmentarzem.  Sztuka nagrobna w Gdańsku (XV–XVIII w.)” z 1992 r., czy też  wydana w 2000 r., już po śmierci Autorki, książka „Między Rzymem, Wittenbergą a Genewą. Sztuka Gdańska jako miasta podzielonego wyznaniowo” weszły do kanonu gdańskiej literatury historycznej.

Katarzyna Cieślak zginęła w wypadku samochodowym w Niemczech 8 września 1997 r. W 2002 r. została powołana fundacja jej imienia, której zadaniem jest wspomaganie i promowanie inicjatyw naukowych w zakresie historii sztuki i kultury Pomorza oraz Warmii i Mazur.

Upamiętnienie prof. Edmunda Cieślaka i dr Katarzyny Cieślak. Tablica pamiątkowa

• Kiedy: 19 września 2024 (czwartek), godz. 14.00
• Miejsce: Gdańsk-Wrzeszcz, ul. Generała Józefa Fiszera 7
• Wstęp: wolny

Opis wydarzenia

We wrześniu przypada 17. rocznica śmierci prof. Edmunda Cieślaka, historyka, redaktora naukowego wielotomowej Historii Gdańska, doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, a także 27. rocznica śmierci dr Katarzyny Cieślak, historyczki sztuki, cenionej badaczki dziejów kultury i sztuki Gdańska. Na domu, w którym przez dziesięciolecia lat mieszkała rodzina Cieślaków, zostanie odsłonięta pamiątkowa tablica. System oznaczeń to inicjatywa realizowana przez miasto od 2018 roku. Jej celem jest upowszechnianie wśród mieszkańców i turystów wiedzy o miejscach związanych z wydarzeniami i osobami ważnymi dla historii kraju i regionu. Tablice pamiątkowe są umieszczane na wniosek osób prywatnych i instytucji.

Harmonogram

• 14.00 Powitanie gości – Waldemar Ossowski, Dyrektor Muzeum Gdańska
• 14.04 Prezentacja biografii prof. Edmunda Cieślaka i dr Katarzyny Cieślak – Janusz Dargacz
• 14.08 przemówienie / Piotr Borawski, Zastępca Prezydenta ds. mobilności i bezpieczeństwa
• 14.12 przemówienie / prof. Edmund Kizik – Zakład Dziejów Pomorza Instytutu Historii PAN
• 14.16 przemówienie / Małgorzata Buchholz-Todoroska  – Fundacja im. Doktor Katarzyny Cieślak
• 14.20 przemówienie / prof. Jacek Friedrich – Stowarzyszenie Historyków Sztuki
• 14.24 odsłonięcie tablicy pamiątkowej / wspólne zdjęcia