Katarzyna Wróblewska
Muzeum Gdańska
Data publikacji 10:47
Nowe nabytki w kolekcji grafik Chodowieckiego
Prace Daniela Chodowieckiego trafią do Muzeum Gdańska dzięki dofinansowaniu Narodowego Instytutu Muzeów w programie „Rozbudowa kolekcji muzealnych”. Zakup 16 arkuszy z 40 grafikami wzbogaci dotychczasowy zbiór dzieł urodzonego w Gdańsku artysty doby oświecenia.
Daniel Chodowiecki jest postacią znaną i cenioną w nie tylko w Polsce, ale i całej Europie. Cieszy się także nieustającą popularnością na rynku antykwarycznym. Niebawem, w 2026 roku, będziemy obchodzić 300. rocznicę jego urodzin. Z okazji okrągłego jubileuszu planujemy wystawę poświęconą jego życiu i sztuce – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Najnowszy nabytek poszerzy naszą kolekcję o kolejne tematy i wzbogaci zapowiadaną ekspozycję o przykłady dzieł doskonale ilustrujących poszczególne etapy bogatej twórczości grafika.
Zakupione dzieła prezentują szeroki przekrój dorobku Chodowieckiego. Obiekty wpisują się w charakter kolekcji grafiki Muzeum Gdańska i uzupełniają zbiór prac artysty obecnie będących w inwentarzu muzealnym. Pozyskane ryciny odznaczają się wyjątkowością z wielu powodów.
Mnisi i Husarzy to jeden z przykładów sporadycznie pojawiających się na rynku antykwarycznym wczesnych prac artysty. Zestawienie zawiera także grafiki zdobiące książki i kalendarze, które to ugruntowały pozycję Daniela Chodowieckiego jako jednego z najwybitniejszych ilustratorów epoki – mówi Marta Krzyżowska z Pracowni Grafiki i Rysunku Muzeum Gdańska. – Ponadto, niektóre prace jak Winieta i rycina tytułowa do cz. II Julchen Grunthal zawierają rzadko pojawiające się remarki. Służyły one do testowania głębokości trawienia i umieszczane były na skraju płyty. Artyści rytowali tam (często w formie żartu) drobne przedstawienia niemające nic wspólnego z właściwą kompozycją – portrety, figurki, drobne scenki.
Najnowszy zakup to także kolejna z form pielęgnowania pamięci o postaci urodzonego w Gdańsku grafika. W 2023 roku do kolekcji zakupiono portrety Daniela Chodowieckiego i jego małżonki, Jeanne. Obrazy pochodzą spod pędzla Antona Graffa i są datowane na rok 1801. Obecnie stanowią część wystawy stałej w Domu Uphagena. Przedstawienie Chodowieckiego jest pierwszym w zbiorach Muzeum wizerunkiem tego artysty.
Kronikarz oświecenia
Daniel Chodowiecki urodził się w 1726 roku w Gdańsku. Był grafikiem, rysownikiem i malarzem, jednym z najważniejszych artystów oświeceniowej Europy. Przyszedł na świat w rodzinie z tradycjami kupieckimi, która sam również chciał kontynuować. Około 1743 roku wyjechał do Berlina, gdzie podjął praktykę handlową. Porzucił jednak dotychczasowe plany kariery, gdy w pełni poświęcił się swoim artystycznym zainteresowaniom – grafice i rysunkowi.
Zasłynął jako ilustrator dzieł literackich i naukowych XVIII wieku – jego prace zdobiły dzieła Diderota, Goethego, Schillera czy Woltera. Grafiki oraz rysunki Chodowieckiego były cenione za dokładność, wyrazistość i subtelne przedstawienie detali. W 1764 roku został członkiem honorowym Królewskiej Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w 1797 roku objął jej dyrekturę, którą pełnił do śmierci w 1801 roku. W tym czasie przeprowadził szereg reform akademii, m.in. umożliwił przyjmowanie kobiet do grona jej członków. Był bardzo płodnym artystą – na jego dorobek artystyczny składa się około 4000 rysunków, 2000 grafik i 30 obrazów.
Zakup grafik autorstwa Daniela Chodowieckiego dofinansowano ze środków programu „Rozbudowa zbiorów muzealnych – program własny Narodowego Instytutu Muzeów 2024” pochodzących z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego”. Kwota dofinansowania wyniosła 39 177,00 zł, wkład własny Muzeum Gdańska: 10 608,00 zł. Całkowita kwota zadania: 49 725,00 zł.
